2024 Dünya Günü: İklim Değişikliği İlerleme Durumu
22 Nisan Dünya Günü, Google’da Doodle olarak kutlandı. Bu özel gün, iklim değişikliği ve çevresel sorunlara dikkat çekmek amacıyla milyonlarca insanın ilgisini çekmek için tasarlandı. İklim değişikliği ve küresel ısınma, gezegenimizin geleceği ve gelecek nesiller için ciddi tehditler oluşturmaktadır. Dünya’nın yaşamını ve güzelliğini kutlamak, aynı zamanda çevresel tehditlere karşı farkındalık yaratmak amacıyla her yıl 22 Nisan’da kutlanan Dünya Günü, bu yıl da birçok etkinlikle anılıyor.
2024 Dünya Günü Nedir, Ne Zaman?
22 Nisan Dünya Günü, iklim değişikliği, çevre kirliliği ve benzeri konulara dikkat çekmek için çeşitli etkinliklerin düzenlendiği uluslararası bir gündür. Bu özel günün ortaya çıkışı, 1969 yılında San Francisco’da düzenlenen Ulusal UNESCO Dünya Konferansı’na dayanıyor. John McConnell, Dünya Günü kutlamaları için tarih olarak ekinoks dönemini, yani 21 Mart’ı önerdi. Ancak, çevre sorunlarına yönelik büyük bir kamuoyu oluşturma çabası, Wisconsin Senatörü Gaylord Nelson’un desteği ve Denis Hayes’in organizatörlüğü ile 22 Nisan 1970 tarihinde gerçekleşmiştir. Bu ilk kutlamalara yaklaşık 20 milyon kişi katılmış, birçok konferans ve sempozyum düzenlenerek çevre sorunları üzerine yoğunlaşılmıştır. Bu süreç sonucunda, ABD’nin ilk ‘Temiz Hava Yasası’ ve ‘Temiz Su Yasaları’ gibi önemli yasaların hazırlanmasına zemin hazırlanmıştır.
İklim Değişikliği İlerleme Durumu Nedir?
İklim değişikliği, küresel ısınmayı (yani küresel ortalama sıcaklığın sürekli artışını) ve bunun dünya iklim sistemi üzerindeki etkilerini ifade eden bir terimdir. Daha geniş bir anlamda, iklim değişikliği, dünya iklimindeki tarihsel uzun vadeli değişiklikleri de kapsamaktadır. Mevcut küresel sıcaklık artışı, geçmişteki değişikliklerden çok daha hızlı gerçekleşmekte ve esas olarak insan faaliyetleri, özellikle fosil yakıtların yakılması nedeniyle ortaya çıkmaktadır. Fosil yakıt kullanımı, ormansızlaşma ve bazı tarımsal ile endüstriyel uygulamalar, başta karbondioksit ve metan olmak üzere sera gazlarının artışına yol açmaktadır. Bu sera gazları, dünya yüzeyinin güneş ışığından ısındıktan sonra yaydığı ısının bir kısmını emerek, atmosferde daha fazla ısı tutarak küresel ısınmayı tetiklemektedir.
İklim değişikliğinin etkileri arasında:
- Çölleşme ve genişleyen çöl alanları,
- Sıcak hava dalgalarının artışı ve daha sık orman yangınları,
- Kuzey Kutbu’nda hızlanan ısınma ile donmuş toprakların erimesi ve buzulların geri çekilmesi,
- Daha yoğun fırtınalar, kuraklıklar ve diğer aşırı hava koşullarının meydana gelmesi,
- Mercan resifleri ve dağ ekosistemlerinde yaşanan hızlı çevresel değişimler ve bunun sonucunda birçok canlı türünün neslinin tükenmesi veya yer değiştirmesi.
Gelecekteki ısınmayı azaltma çabaları başarılı olsa bile, bazı etkilerin yüzyıllar boyunca devam edeceği öngörülmektedir. Bu etkiler arasında okyanus ısınması, okyanus asitlenmesi ve deniz seviyesi yükselmesi bulunmaktadır. İklim değişikliği, insanları gıda ve su kıtlığı, artan seller, aşırı sıcaklıklar, hastalıkların yayılması ve ekonomik kayıplar gibi çeşitli tehditlerle karşı karşıya bırakmaktadır. Ayrıca, insan göçleri ve toplumsal çatışmalar da bu durumun sonuçları arasında yer almaktadır. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), iklim değişikliğini 21. yüzyılda küresel sağlığa yönelik en büyük tehdit olarak tanımlamaktadır. Toplumlar, kıyı alanlarının korunması veya iklim değişikliği ile mücadelede erişim imkanlarının artırılması gibi çeşitli çabalarla bu değişikliklere uyum sağlamaya çalışmaktadır. Ancak, bazı etkiler kaçınılmaz hale gelmektedir. Yoksul ülkeler, küresel emisyonların sadece küçük bir kısmından sorumlu olmalarına rağmen, iklim değişikliğine uyum sağlama konusunda en az yetenekli olanlardır ve bu durum onları en savunmasız hale getirmektedir.
