2024-2025 Eğitim Dönemi ve Gelişim Raporu Uygulaması
17 Ocak Cuma günü 2024-2025 yılı 1. dönemi sona erecek ve milyonlarca öğrenci karne alacak. Ancak, 1. sınıflar için karne uygulamasının kalkıp kalkmadığı son günlerde büyük merak konusu oldu. Milli Eğitim Bakanlığı, “Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli” (TYMM) çerçevesinde ilkokul birinci sınıflar için karne yerine, öğrencilerin sosyal-duygusal öğrenme becerilerini de kapsayan “gelişim raporu” uygulamasına geçiş yaptı. Bu yeni model, güncellenen müfredatın “beceri temelli” bir yaklaşım üzerine inşa edilmesini sağlıyor. Peki, gelişim raporu nedir ve bu değişiklikler ne anlama geliyor? Karneler tamamen kalktı mı? İşte detaylar…
1. SINIFTA KARNE KALKTI MI?
Milli Eğitim Bakanlığı, “Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli” (TYMM) çerçevesinde ilkokul birinci sınıflar için karne uygulamasını kaldırarak, yerine öğrencilerin sosyal-duygusal öğrenme becerilerini de içeren “gelişim raporu”nu getirdi. Bu raporlar, 17 Ocak’ta ilk dönemin son ders zili çaldığında ilk kez öğrencilere verilecek. Ayrıca, bu raporlara e-okul üzerinden dijital olarak erişim sağlanabilecek. Eski müfredatı uygulayan diğer ilkokul kademelerinde ise karne dağıtımına devam edilecek.
GELİŞİM RAPORU NEDİR?
Beş sayfadan oluşan ‘gelişim raporları’, öğrencinin tamamladığı döneme kadar olan tüm temalarla birlikte sosyal ve duygusal becerilerinin bireysel değerlendirmesini içerecek. Böylece TYMM’nin sağladığı süreç odaklı değerlendirmenin somut bir çıktısı öğrenci ve aileye sunulacak. Öğretmenler, her bir dersin eski adıyla kazanım olarak bilinen ‘öğrenme çıktıları’nı temalar dahilinde tek tek değerlendirecek. Öğrencinin yeterli olduğu veya gelişim göstermesi gereken alanlar açıkça belirlenecek. Örneğin, matematik dersi kapsamında öğrencinin ilk dönemin sonuna kadar öğrendiği ‘nesnelerin geometrisi’, ‘sayılar ve nicelikler (1)’ ve ‘sayılar ve nicelikler (2)’ temaları raporda detaylı şekilde değerlendirilecek. Bu uygulama Türkçe, matematik, hayat bilgisi, müzik, beden eğitimi ve oyun ile görsel sanatlar gibi tüm derslerde geçerli olacak. Öğretmenler, not yerine öğrencinin gelişimi üzerine gözlemlerini paylaşarak daha anlamlı bir geri bildirim sunacak. Bu sayede, öğrenciler yıl sonunda bir yıl içinde nasıl gelişim gösterdiklerini somut bir şekilde görebilecekler.
VELİLERE ÖZEL RAPORLAMA
Bir milyondan fazla ilkokul birinci sınıf öğrencisinin öğrenme süreçlerindeki kazanımlarının yanı sıra sosyal-duygusal becerileri de değerlendirilecek. Bu kapsamda; kendini tanıma (öz farkındalık), kendine uyarlama (öz yansıtma), kendini düzenleme, iletişim ve işbirliği, karar verme ile esneklik ve sosyal farkındalık alanlarında tanımlar, öğrencinin durumu ve veliye öneri başlıklarıyla raporlama yapılacak. Ayrıca, e-okul üzerinden sadece velilere özel bir raporlamanın da yapılması sağlanacak. Sunulan raporlar, çocuklarının ilerleme kaydettiği alanları ve desteklenmesi gereken becerileri somut önerilerle birlikte açıklayacak.
Yeni uygulama şu an için yalnızca ilkokul birinci sınıf öğrencileri için geçerli. Ancak önümüzdeki yıl, kademeli olarak ikinci sınıfları da kapsayacak ve böylelikle dört yıl içinde karne, ilkokullarda nostaljik bir unsur olarak hatırlanacak. Yeni ‘karne’ uygulamasında öğrencilerin derslerdeki başarılarını anlatmak için not yerine böyle değerlendirmeler yer alacak. Her yeni uygulama gibi gelişim raporu da öğretmenler arasında çokça tartışılıyor. “Olması gereken değerlendirme sistemi buydu” diyen eğitimciler, “Artık yeni uygulamayla senin Türkçe notun 3 demiyoruz. Neden böyle olduğunu açıklıyoruz ki bu çok değerli bir geri bildirim” şeklinde görüş belirtiyor. Diğer yandan, ilkokul birinci sınıf öğrencileri için her biri 5 sayfalık raporun kâğıt israfı olduğu ve bunun sadece dijital ortamda yapılması gerektiği yönünde eleştiriler de sosyal medya üzerinden dile getiriliyor. Uygulamayla ilgili tartışmaların merkezinde zamanlama da yer alıyor. Öğretmenlerin bir kısmı, karne işlemlerini tamamladıktan sonra gelen resmi yazıyla tekrar gelişim raporu doldurmak zorunda kaldığını ifade ediyor. Hafta içerisinde e-okul sisteminin çökmesi ve öğretmenlerin değerlendirme yapamaması gibi sorunlar da gündeme geldi. Tek tek tüm öğrencilerin değerlendirmesinin gecikmesinden endişe eden öğretmenler, “Şimdi sıkışsak da ikinci dönem için çok faydalı bir uygulama olacak. Her bir temayı tamamladığımızda hemen değerlendirmemizi yapacağız. Böylece öğrenciler, nasıl bir yoldan geçtiklerini daha somut bir şekilde görebilecekler” yorumunu yapıyor.
‘EĞİTİM SİSTEMİNİ GELİŞTİRECEK’
TYMM Temel Eğitim Sayısal Dersleri Öğretim Programı Akademik Koordinatörü Prof. Dr. Veli Toptaş, yeni uygulama ile ilgili şu ifadeleri kullandı: “Değerlendirme için gelişmeli, yeterli, iyi ve çok iyi seviyelerinden oluşan bir rübrik hazırlandı. İlkokulda sınav ve not ile ölçme ve değerlendirmenin olmaması, sürecin en iyi şekilde takip edilebilmesi açısından oluşturuldu. Uygulama, öğrencilerin akademik, sosyal ve duygusal becerileri ile kişisel gelişimlerini sistematik bir şekilde izlemeyi ve değerlendirmeyi amaçlayan bütüncül bir süreç sunuyor. Öğrencinin yalnızca akademik başarısını değil, aynı zamanda bireysel yeteneklerini, değerlerin kazanılmasını, eğilimlerini ve sosyal becerilerini de göz önünde bulunduruyor. Uzun vadede yol haritamızın sağlam zemin üzerinde ilerlemesi için gelişim raporlarının sonuçları, bilimsel bulgular oluşturarak iyi bir eğitim sistemi geliştirmemize katkı sağlayacak.”
