Çöl Tozu ve Etkileri
Son günlerde çöl tozu, ülke gündeminin önemli bir maddesi haline geldi. Meteoroloji Genel Müdürlüğü, ülke genelinde birçok ilde gözlemlenecek toz taşınımı konusunda uyarılarda bulundu. Bu toz taşınımı, başta sağlık sorunları olmak üzere, görüş mesafesinde azalma, hava kalitesinde düşüş, çamur şeklinde yağış ve ulaşımda aksamalara neden olabileceği için dikkatli ve tedbirli olunması gerektiği vurgulanıyor. Peki, çöl tozu neden oluşur? Çöl tozunun etkileri nelerdir? Uzman görüşleri eşliğinde bu konuları detaylandıracağız.
Çöl Tozu Nedir, Neden Olur?
Toz taşınımı ya da çöl tozu, atmosferdeki toz partiküllerinin hareket etmesi veya taşınması sürecini ifade eder. Bu partiküller, genellikle rüzgar, termal hareketler, fırtınalar veya insan faaliyetleri ile atmosferde taşınabilir. Çöl tozu, çoğunlukla çöllerden ya da kurak arazilerden kaynaklanan toz fırtınalarıyla ilişkilidir; ancak sanayi, tarımsal faaliyetler ve araç trafiği gibi insana ait faaliyetler de toz taşınımına katkıda bulunabilir. Mineral toz partiküllerinin (çöl tozları) atmosferde belirgin bir şekilde bulunmasının başlıca nedenleri arasında kuraklık ve çölleşme yer alır.
Çöl Tozunun Etkileri Nelerdir?
Çöl tozunun, özellikle solunum yolu, kalp ve akciğer hastalıkları olan bireyler için olumsuz etkileri olabileceği vurgulanmaktadır. Hassas ve alerjik reaksiyon gösteren bireylerde bu etkilerin daha belirgin olduğu belirtiliyor. Ayrıca, çöl tozunun görüş mesafesinde azalmaya neden olabileceği de kaydedilmektedir.
Afrika üzerinden gelen çöl tozları ve sıcak hava dalgaları, Türkiye’de etkili olmaya devam ederken, Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Abdullah Kansu, bu durumun özellikle çocuklar, alerjisi ve astımı olanlar, KOAH hastaları ve yaşlılar için daha fazla risk oluşturduğunu ifade etti. Dr. Kansu, “Toz partiküllerinin içinde kimyasallar da bulunuyor ve bu durum ileride kronik ve nörolojik hastalıkların gelişmesine katkıda bulunabilir. Solunum semptomları yaşayan hastalar, acil servislere artan şikayetlerle başvuruyor. ‘Neden oldu?’ diye soruyorlar. Dışarıda geçireceğimiz süreyi azaltmalıyız, maske takarak çıkmalıyız ve aldığımız sebze-meyveleri bol su ile yıkamaya özen göstermeliyiz,” dedi.
