Kuzey Afrika’dan gelen toz bulutları, Yunanistan’ın başkenti Atina’nın gökyüzünü turuncu bir renge bürüdü. Meteoroloji uzmanları, Türkiye’de bu toz taşınımının birkaç gün daha süreceğini bildirdi. Son günlerde Afrika ve Arabistan çöllerinden gelen rüzgarların etkisiyle taşınan tozun, ülke üzerindeki hava kalitesini olumsuz etkilediğine dikkat çeken Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Tevfik Özlü, “Astım ve KOAH gibi akciğer hastalığı olan bireylerin bu duruma karşı dikkatli olmaları gerekmektedir. Çünkü havada izin verilen miktarların üzerinde bulunan toz ve gazların solunması, akciğer hastalarının dengesini bozabilir ve astım ile KOAH alevlenmelerine yol açabilir.” dedi.
Çöl Tozu Ne Zaman Bitecek?
Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Libya çöllerinden havalanarak Akdeniz’i geçip Yunanistan üzerinden Türkiye’ye ulaşan toz bulutlarının, ülkenin batısında etkisini sürdürdüğünü duyurdu. İstanbul’da çöl tozu nedeniyle görüş mesafesinde düşüş ve hava kalitesinde azalma gözlemlendi. Çevre Mühendisleri Odası Antalya Şubesi, Antalya, Burdur ve Isparta’da etkisini gösteren çöl tozu taşınımı hakkında uyarıda bulundu. Açıklamada, çöl tozunun solunum yolu, kalp ve akciğer hastalıkları olan bireyler başta olmak üzere hassas ve alerjik tepki veren vatandaşlarda olumsuz etkiler oluşturabileceği vurgulandı. Ayrıca, “Görüş mesafesinde düşmeye sebep olabilir. 25 Nisan 2024 tarihinden itibaren çöl tozu etkisinin azalması bekleniyor. Ancak yere çöken tozun tekrar havalanarak olumsuz etki oluşturması muhtemeldir. Genellikle çöl tozu geçtikten en geç 2 gün içerisinde yağış ile birlikte atmosferden temizlenirken, bu sefer 30 Nisan 2024’e kadar bölgemizde yağış beklenmemektedir.” denildi.
Meteoroloji’den Uyarı
Son hava durumu tahminlerine göre, Doğu Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu’da yer yer toz taşınımı beklendiğinden, görüş mesafesinde düşme, hava kalitesinde azalma ve ulaşımda aksamalar gibi olumsuzluklara karşı dikkatli ve tedbirli olunması gerektiği bildirildi.
Çöl Tozu Nedir?
Toz taşınımı, atmosferdeki toz partiküllerinin hareket etmesi veya taşınması sürecidir. Bu partiküller, genellikle rüzgar, termal hareketler, fırtınalar veya insan etkisiyle atmosferde taşınabilirler. Toz taşınımı, çoğunlukla çöllerden veya kuru arazilerden kaynaklanan toz fırtınalarıyla ilişkilendirilmektedir, ancak sanayi, tarım faaliyetleri veya araç trafiği gibi insan etkileri de toz taşınımına katkıda bulunabilir. Mineral toz partiküllerinin (çöl tozları) atmosferde belirgin bir şekilde varlığının ana nedenleri arasında kuraklık ve çölleşme yer almaktadır.
Çöl Tozunun Zararları Nelerdir?
Prof. Dr. Tevfik Özlü, Afrika çöl tozları hakkında önemli uyarılarda bulundu. Son günlerde Afrika ve Arabistan çöllerinden gelen tozun hava kalitesini olumsuz etkilediğini belirten Özlü, “Astım ve KOAH gibi akciğer hastalığı olan bireylerin bu durum karşısında dikkatli olmaları gerekmektedir. Çünkü havada izin verilen miktarların üzerinde bulunan toz ve gazların solunması, akciğer hastalarının dengesini bozabilir ve astım ile KOAH alevlenmelerine yol açabilir. Daha önce yaşanmış büyük hava kirliliği olaylarında, hava kirliliğinin arttığı dönemlerde acil başvuru ve ölüm oranlarının yükseldiğine dair verilere ulaşılmıştır.” ifadelerini kullandı.
“Astım ve KOAH hastalarında şikâyetler ortaya çıkabilir”
Bu dönemde astım ve KOAH hastalarının şikâyetlerinin artabileceğini belirten Özlü, “Hastalarımızın mevcut şikâyetleri artabilir, tedavileri yetersiz kalabilir. Nefes darlığı, öksürük, balgam ve hırıltılı solunum gibi yakınmalarınız ortaya çıkarsa veya bu yakınmaların şiddeti ve sıklığı artıyorsa, genel durumunuzda bir bozulma hissediyorsanız ve uykudan uyandıran şikâyetleriniz varsa, derhal hekiminize başvurmalısınız.” şeklinde konuştu.
“Tozun yoğun olduğu saatlerde dışarı çıkılmamalı”
Tozun yoğun olduğu saatlerde dikkatli olunması gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Özlü, “Özellikle tozun yoğun olarak hissedildiği zamanlarda dışarı çıkmamaya özen gösterin, pencerelerinizi kapalı tutun. Dışarı çıkmanız gerekirse, mutlaka maske kullanmalısınız.” dedi.
“Çöl tozu gözlerde kurumaya neden olabilir”
Çöl tozlarının bireyler üzerinde olumsuz etkiler yaratabileceğini belirten Özlü, “Çöl tozları gözlerde ve ciltte kurumaya, tahrişe, kaşıntı ve kızarıklığa neden olabilir. Ayrıca, eşya ve yüzeylerde çizilmelere, tahriplere ve boyalarda deformasyona yol açabilir. Çöl tozları ile taşınan mantarlar solunabilir ve duyarlı bireylerde akciğer enfeksiyonlarına sebep olabilir.” ifadelerini kullandı.
