Nüfus Politikaları Yüksek Kurulu Toplanıyor
Bugün, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz başkanlığında Nüfus Politikaları Yüksek Kurulu ilk kez toplanıyor. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, son yıllarda Türkiye’de evlilik oranlarının ve doğurganlık hızının azalması üzerine, ailenin güçlendirilmesi ve korunması amacıyla harekete geçti. Bu kurul, her altı ayda bir toplanarak Türkiye’nin nüfus politikalarını şekillendirecek.
Nüfus Politikaları Yüksek Kurulu Nedir ve Görevleri Neler?
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş, ailenin korunması, güçlendirilmesi ve sosyal refahının artırılması amacıyla Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a “Nüfus Politikaları Yüksek Kurulu” önerisinde bulundu. Bu önerinin ardından, 24 Aralık 2024’te Bakanlık bünyesinde bu kurul oluşturuldu. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz başkanlığında toplanacak olan kurul, Nüfus ve Demografik Değişimler, Nüfus Politikaları ile Aile ve Gençlik Fonu konularında çalışmalar yürütecek.
Evlilik yaşının yükselmesi, Türkiye’deki düşük doğum oranlarının en önemli sebeplerinden biri olarak değerlendiriliyor. Bu durumu aşmak adına, Bakanlık bireyleri evliliğe ve aile kurumuna teşvik etmek amacıyla Aile ve Gençlik Fonu’nu hayata geçirdi. Bu fon aracılığıyla belirlenen pilot illerde yeni evlenecek çiftlere 150 bin lira faizsiz kredi imkanı sunuluyor.
Kurulda, bu desteğin ülke genelinde nasıl yaygınlaştırılabileceği ve kadınların günlük yaşam ile iş hayatını aynı anda sürdürmesine olanak sağlamak için yeni çalışma modellerinin geliştirilmesi konuları ele alınacak. Cevdet Yılmaz başkanlığında belirli aralıklarla toplanacak kurul, Türkiye’nin nüfus politikalarını yeniden gözden geçirerek nüfus artışını hızlandırmak için gerekli adımları tartışacak.
Türkiye’nin Demografik Durumu
2023 yılı itibarıyla Türkiye’de 65 yaşını geçen bireylerin sayısı 9 milyona yaklaşmış durumda. 2018-2023 döneminde yaşlı nüfus yüzde 21,4 oranında artış göstererek 8 milyon 722 bin 806’ya ulaştı. 65 yaş üstü bireylerin genel nüfus içindeki oranı ise yüzde 10,2 olarak belirlendi. Araştırmalar, yaşlı nüfus oranının 2060 yılında yüzde 22,6’ya, 2080 yılında ise Türkiye’de yaşayan her 4 kişiden 1’inin 65 yaş üstü olacağına işaret ediyor.
Yaşlı nüfus oranı artarken, doğum oranları da düşüş göstermekte. Bu durum, Türkiye’nin nüfus artış hızının 1960 yılında yüzde 2,4 iken 2010’da yüzde 1,4’e gerilemesine neden oldu. 2022 yılında nüfus artış hızı yüzde 1’in altına düşerek 0,7 olarak gerçekleşti. 2023 sonunda ise bu oran yüzde 0,11 olarak ölçüldü. Ancak, sağlıklı bir nüfus artış hızı genellikle yüzde 1-3 aralığında kabul edilmektedir.
Kurulun Çalışma Yöntemleri
Nüfus Politikaları Yüksek Kurulu, her altı ayda bir toplanarak mevcut nüfus politikalarını gözden geçirecek. Bu süreçte gerekli gördüğü uzmanları, sivil toplum temsilcilerini ve bilim insanlarını dinleyecek. Ayrıca, çalışma grupları oluşturarak demografik yapıda meydana gelen değişimleri inceleyecek ve özellikle doğurganlık oranındaki azalma ile bu durumun sebepleri üzerine kapsamlı çalışmalar gerçekleştirecek.
Doğurganlık oranının sağlıklı bir seviyede tutulması için alınması gereken önlemleri belirleyecek olan kurul, ailelerin daha fazla çocuk yapmasını değil, sağlıklı bir doğum oranı hedeflemektedir. Son yıllarda kadınlara yönelik doğum izinleri ve süt izinlerinin artırılması gibi pozitif ayrımcılık uygulamaları hayata geçirilmiştir. Bunun yanı sıra, dar gelirli olup çocuk sahibi olmak isteyen ailelere bakım ve eğitim desteği de verilmektedir.
Nüfusun yaşlanması ve doğum oranlarının düşmesi, iş gücü bulma sorununu artırmakta, sağlık sistemi ve sosyal güvenlik sisteminin yükünü ağırlaştırmaktadır. Uzun vadede ise bu durum, ülkenin varlık sorununa dönüşebilmektedir. Bu nedenle, ABD, Çin, Rusya, Singapur, Japonya, Fransa, Kanada ve Finlandiya gibi birçok ülke, nüfus artışını teşvik eden politikalar uygulamaktadır.
