Sokak köpekleri uyutulacak mı? sorusu Meclis’te devam eden görüşmeler ile kamuoyunun gündeminde yer almaya devam ediyor. 5199 Sayılı Hayvanları Müdafaa Kanunu’nda değişiklik yapılmasını öngören kanun teklifi TBMM Başkanlığına sunuldu. Sokak hayvanlarıyla ilgili kanun teklifi görüşmeleri devam ederken AK Parti Kaynakları, ötanazi sözünün maddeden çıkarıldığını açıkladı. Bunun yerine; veterinerlik hizmetleri kanunun 9. unsuru 3. fıkrasında yer alan kararlar uygulanır kararı ekleniyor. 17 unsurluk teklifin yalnızca birinci üç hususu komiteden geçebilirken, görüşmeler devam edecek. Pekala, sokak hayvanları yasası son durum ne? İşte, o bahis hakkında detaylı bilgiler.
SOKAK HAYVANLARI YASASI SON DURUM
TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu’nda ele alınan ‘Hayvanları Muhafaza Kanununda Değişiklik Teklifi’nin görüşülmesine çarşamba günü 14.00’te başlandı. Plan ve Bütçe Komisyonu’nun salonuna alınan görüşmeler perşembe günü sabah saat 07.46’da sonlandı.
‘ÖTENAZİ’ MADDEDEN ÇIKIYOR
Sokak hayvanlarıyla ilgili kanun teklifi görüşmeleri devam ederken AK Parti Kaynakları, ötanazi sözünün maddeden çıkarıldığını açıkladı. Mevzuyla ilgili bilgi aktaran CNN TÜRK Muhabiri Ece Altuğ, şu sözleri kullandı:
Bugün kurul görüşmeleri 2. kere devam ediyor. Aslında çok tartışılan bir unsur vardı. Ötanazi sözü tekliften çıkarılacak. Bunun yerine veterinerlik hizmetleri kanunun 9. hususu 3. fıkrasında yer alan kararlar uygulanır kararı ekleniyor.
Bu karar, “hayvanları ötanazi yapmak yasaktır” deniyor lakin hayvanları acı ve ısdırap çektiren, düzgünleşme durumu bulunmayan hastalık durumlarında, akut bulaşıcı hastalıklarının önlenmesi ya da eradikasyonu hedefiyle insan sıhhati konusunda risk oluşturan durumlarda, davranışları insan ve hayvanların hayatı ve sıhhati için tehlike teşkil eden olumsuz davranışları denetim edilemeyen durumda veteriner tabip tarafından ötanazi yapılmasına karar verilebilir tabiri yer alıyor. Ötanazi süreci, veteriner tabip ve ya veteriner doktor nezaretinde yapılır deniyor bu hususta.
SOKAK HAYVANLARI YASASI MECLİS’TEN GEÇEN BİRİNCİ 3 MADDE
18 saat süren görüşmelerin sonunda Komisyon Başkanı Vahit Kirişci, 22 Temmuz Pazartesi günü saat 14.00’te yine toplanmak üzere toplantıyı kapattı. Bu müddette 17 unsurluk teklifin yalnızca birinci üç hususu kuruldan geçebildi. Kabul edilen hususlara nazaran, kanunun gayelerine “insan, hayvan ve etraf sıhhati gözetilmek kaydıyla” tabiri ekleniyor. Sahipsiz hayvanlara ait yürütülecek çalışmalarda tereddüde mahal verilmemesi, kedi ve köpeklerin sahipli hayvan statüsüne alınabilmesi için Veteriner Hizmetleri, Bitki Sıhhati, Gıda ve Yem Kanunu kapsamında Tarım ve Orman Bakanlığı veri tabanına kaydedilmesi zaruriliği bulunduğundan “sahipli hayvan” ve “sahipsiz hayvan” kavramları açık bir biçimde tanımlanıyor.
SOKAK HAYVANLARI YASASI İÇERİĞİ
Kanundaki “yakala-kısırlaştır-sal” metodunun kaldırılması nedeniyle hayvan bakımevi tarifinde ahenk değişikliği yapılıyor. Hayvan bakımevinin tarifi, “Bakanlıktan müsaade alınmak suretiyle kurulan ve hayvanların sahiplendirilinceye kadar barındırıldığı ve rehabilite edildiği bir tesis” formunda değiştiriliyor. Sahipsiz ve güçten düşmüş hayvanların hayvan bakımevlerine toplanması ve buralarda rehabilite edilerek sahiplendirilinceye kadar bakılacak olması sebebiyle bakımevleri dışında bir hayvana bakmanın onun yasal sorumluluğunu alarak sahiplenilmesi suretiyle mümkün olabileceği unsuru kabul ediliyor. Kanunun unsurları ortasında yer alan “Evcil hayvanlar, çeşidine has hayat koşulları içinde yaşama özgürlüğüne sahiptir. Sahipsiz hayvanların da sahipli hayvanlar üzere ömürleri desteklenmelidir” tabiri yürürlükten kaldırılıyor.
AK Parti, sahipsiz sokak hayvanlarına yönelik ‘Hayvanları Muhafaza Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’ni TBMM Başkanlığı’na sundu. AK Parti Küme Lideri Abdullah Güler, bugüne kadar sahipsiz sokak köpekleriyle ilgili yapılan çalışmaların yetersiz kaldığını belirterek, saldırgan olan, bulaşıcı yahut tedavi edilemeyen hastalığı bulunan ya da sahiplenilmesi yasak olan hayvanlara mahallî idarelerce ‘ötanazi’ yapılacağını söyledi.AK Parti Küme Lideri Abdullah Güler, ‘Hayvanları Muhafaza Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’ne ait TBMM’de bulunan AK Parti Küme Başkanlığı’nda basın toplantısı düzenledi. Güler, “2.5 milyona yakın sahipsiz sokak köpeğinin kısırlaştırıldığı, 550 bine yakın sokak köpeğinin sahiplendirildiğine dair raporumuz var. Mevcut önlemlere karşın mahalli yönetimlerimizin yetersiz kaldığını görüyoruz. Bu durum nelere sebebiyet verdi. Kuduz riskli hadiseler artmış durumda. Hayvandan hayvana, hayvandan beşere geçen çok farklı parazitler var. Muhakkak ilçelerimizde karantina uygulanan, kuduz köpek nedeniyle karantina uygulaması yapılmak zorunda kaldı. Mevcut durum böyleyken bakanlık raporuna nazaran birçok kazanın meydana geldiği, bu kazalarda vefat eden vatandaşımızın sayısının 50- 55 olduğu ortaya çıktı. Aşikâr alanlarda, insanlarımızın yürüyüş yaptığı alanlarda çok sayıda köpeğin dışkısı toplumu tehdit edecek hale geliyor. Bu hastalıklar nedeniyle ameliyatlar yapılacak düzeyde tahribatlara yol açıyor” dedi.
17 unsurluk düzenleme ile ilgili her kısmın teklifini aldıklarını belirten Güler, “Sokağın muhakkak alanlarında, bilhassa çocuklarımızın oyun oynadığı alanlarda köpeklerin sürüler halinde bulunması, toplumumuzu tehdit edecek hale geldiğini görüyoruz. Sokak köpeklerinin bulunduğu yerlerden alınması, barınaklarda kaliteli ömür alanı oluşturulması, sahiplendirilmenin teşviki, barınaklarda ameliyathane kurulması olacak. Sahiplendirme noktasında bakanlığımızın dayanak vereceği bir programı hayata geçireceğiz. Kuduz riski taşıyan, saldırganlaşmış, rehabilite imkanı olmayan sahipsiz köpeklerin uyutulması yani ötenazi kavramını da bu düzenlemede getiriyoruz. Sahipsiz saldırgan köpeklere ötenazi uygulanacak” dedi.
‘YETKİ BELEDİYELERİNDİR’
Tüm bu süreçlerde sokaklardaki hayvanlarla ilgili yetkinin belediyelere ilişkin olduğunu aktaran Güler, “Bakım, beslenme noktasında uygun örnekleri olan belediyeler olduğu üzere kanunun açık buyruğuna karşın maalesef bütçeyi kullanmayan, kâfi çalışma yapmayan mahalli yönetimlerimiz var. Bu uygulamayı yapmayanlara 6 aydan 2 yıla kadar mahpus yaptırımı öngörüyoruz. Önemli ihmaller de var. Belediye ya da farklı beşerler mücavir alanlara atarak bu işten kurtulmaya çalışıyorlar. Bunu da yaptırıma bağlıyoruz. 50 bin lira para cezası olacak bunun da” diye konuştu.
UYUTULMA OLACAK MI?
Yasada olmak zorunda. 5996 sayılı veterinerlik hizmetleri kanunu ile toplumsal risk taşıyan, kuduz riski taşıyan, hastalıklı ve sahiplendirilme imkanı olmayan, beslenme zorluğu çeken hayvanlarımız var. Hasebiyle barınaktaki öteki hayvanlarında sıhhatini korumak zorundasınız.
Ötanazi kavramı olarak geçecek. Sokaklar inançlı alanlar değildir hayvanlar açısından. Soğuk vardır, açlık vardır, taarruz vardır ve hastalıklar vardır yani hayvanlarımızın inançlı alana alınması gerekiyor.
Sokakların güveli hale gelmesi gerekiyor. Bu köpeklerin kesinlikle toplanması lazım. Ve nitelikli, kalitesi yüksek barınaklara alınması gerekiyor.
ÖTANAZİ UYGULANMASINA KİM KARAR VERECEK?
Veteriner doktor denetiminde buraları kuruyorlar. Hekimlerimizim denetiminde ortaya çıkacak konulardır. Kuduz hastalığı, bulaşıcı hastalık taşıyan, saldırganlığı artmış ve rehabilite edilemeyecek boyutta yabanî bir hal almış köpekler var. Bunların tabi tespit ve kararını verecek de barınaktaki yönetici veteriner doktor ve kamu yöneticileri olacaktır.”
SOKAK HAYVANLARI YASASI 2024 UNSURLARI NELER?
2024 yılı için hazırlanan sokak köpekleri yasa taslağı, sahipsiz sokak köpeklerinin muhakkak koşullar altında uyutulmasını öngören bir düzenlemeyi içeriyor. Taslakta yer alan en önemli hususlar şu biçimde:
*Sahiplendirme İlanları: Her belediye, barınaklarında bulunan köpeklerin fotoğraflarını çekip, bu fotoğrafları internet üzerinden sahiplendirme ilanı olarak yayınlayacak.
*Sahiplenme Müddeti: İlan yayınlandıktan sonra köpeklerin sahiplenilmesi için 30 günlük bir müddet tanınacak.
*Uyutma Süreci: 30 gün içinde sahiplenilmeyen köpekler, enjeksiyon formülü ile acısız bir halde uyutulacak.
*Barınak Kapasitesi: Uyutulan köpeklerin yerine barınaklara yeni köpekler alınacak ve süreç birebir formda devam edecek.
*Çip Takma ve Takip: Sahiplenilen köpeklere çip takılacak ve sahiplenen şahısların sorumluluklarını yerine getirip getirmediği sıkı bir formda takip edilecek.
Bu düzenleme, sokak köpeklerinin popülasyonunu denetim altına almayı ve toplum sıhhatini muhafazayı amaçlıyor.
BAŞIBOŞ SOKAK KÖPEKLERİ UYUTULACAK MI?
Son devirde hayvan hakları savunucuları tarafından sıkça gündeme getirilen sahipsiz hayvanların durumu, siyasetin de gündemine oturmuş durumda. AK Parti’nin hazırladığı kanun teklifi taslağında, tartışmalı bir bahis olan “uyutma” hususu de yer alıyor.
Edinilen bilgilere nazaran, partinin uzmanları, İngiltere, İtalya ve Portekiz üzere ülkelerde uygulanan “uyutma” metodunu inceliyor. AK Partili yetkililer, şayet bu türlü bir düzenlemeye gidilirse, her belediyenin barınaklarında bulunan köpeklerin fotoğraflarını çekerek bir internet sitesi kuracağını ve bu sitede sahiplendirme ilanları yayınlayacağını belirtiyor.
Bu ilanda yer alan ve 30 gün içerisinde sahiplenilmeyen köpekler, enjeksiyon ile uyutulacak. Sahiplenilen ve uyutulan köpeklerin akabinde, boşalan barınaklara yeni hayvanlar alınacak. Planlanan düzenlemede kent ve kırsal ayrımı yapılmayacak.
SOKAK HAYVANLARININ UYUTULMASI NE DEMEK?
Sokak köpeklerinin uyutulması, barınaklarda belli bir müddet boyunca sahiplendirilmeyen sokak köpeklerinin, veteriner tabipler tarafından enjeksiyon yoluyla acısız bir formda hayatlarına son verilmesi sürecidir. Bu metot, ekseriyetle ötenazi olarak da isimlendirilir. Süreç, köpeklere acı çektirmeden yapılır.
