Yerel Seçimler ve Blok Oy Kullanımı
Türkiye’de il ve ilçe belediye başkanlarını, büyükşehir belediye başkanlarını, belediye meclisi ile il genel meclisi üyelerini, muhtarları ve ihtiyar heyetlerini belirlemek amacıyla seçmenler sandık başına gidecekler. Bu yerel seçimlerin sonuçları, büyükşehirlerin adaylarını da belirlemiş olacak. Büyükşehir olmayan illerde ise; il belediye başkanlığı, il genel meclisi üyeliği, ilçe belediye meclis üyeliği, muhtarlık ve ihtiyar heyeti için oy verme işlemi gerçekleştirilecek.
Şanlıurfa’da yaşandığı iddia edilen blok oy tartışmasının ardından, “blok oy nedir?” ve “blok oy kullanma nasıl olur?” gibi sorular gündeme gelmiştir. İşte blok oy kullanımı ile ilgili detaylar:
BLOK OY NEDİR, NE DEMEK?
Blok oy, diğer bir adıyla Serbest Listeli Çoğunluk Sistemi, bir seçim çevresinde birden fazla temsilcinin seçildiği (geniş bölge) bir seçim sistemidir. Bu sistemde, her seçmenin seçim çevresine düşen sandalye sayısı kadar oy hakkı bulunur ve seçmenler bu oyları tek bir partinin adaylarına vermek zorunda değildir. Seçimler genellikle tek turlu olarak gerçekleştirilir. Ayrıca, Serbest Listeli Çoğunluk Sistemlerinin uygulandığı ülkelerin çoğunda seçmenler, istedikleri takdirde daha az sayıda oy kullanma hakkına da sahiptir.
Bu sistem genellikle siyasi partilerin yeni kurulduğu veya zayıf olduğu ülkelerde tercih edilmektedir. Örneğin, Birleşik Arap Emirlikleri ve Tuvalu günümüzde bu sistemi kullanan az sayıdaki ülkelere örnek gösterilebilir.
Sistem ayrıca, Ürdün’de 1989’da, Moğolistan’da 1992’de, Filipinler ve Tayland’da ise 1997’ye kadar uygulanmış, ancak ortaya çıkan sonuçlardan memnun olunmaması nedeniyle bu sistemlerden vazgeçilmiştir.
